ACDP Mediaverklaring
30 Mei 2019

MOSSELBAAI BEGROTING 2019/2020

Spreker, laat my asseblief toe om spesifiek die burgemeester, die begrotingsbestuurskomitee en die direktorate te verseker dat ek met die grootste respek - vir die ongelooflike hoeveelheid werk en die akuraatheid waarmee die ingewikkelde dokument ontwerp is - die hersiening en evaluasie van die begroting 2019/2020 nagegaan het.

Aangesien die ACDP `n opposisieparty in die raad is, is die begroting met uiterste versigtigheid evalueer sonder om onnodige kritiek daarop te lewer. Die raad moet egter daarvan bewus wees dat dit openbare fondse is wat met omsigtigheid hanteer en spandeer moet word.

Vervolgens word die poging om die besorgdheid wat tydens die openbare deelname proses geopper is, aan te spreek, waardeer. In die besonder die toegewing van 'n tariefkorting aan boere wat verhoog is van 10 tot 15% en die 50% afslag wat aan PBO se vullisverwyderings kostes gegee word.

Die finansiering van kapitaalprojekte uit lenings is `n positiewe besluit wat die las op die begroting kan verlig. Groot waardering ook vir die verlaging van behoeftiges en gestremdes se dienstegelde deur tariewe en beleidsdokumente aan te pas.

Ons wys egter daarop dat die kommer van inwoners in komplekse NIE aangespreek is nie en dat hulle steeds afsonderlik vir vullisverwydering gehef sal word ten spyte van vullis wat op 'n sentrale punt versamel word.

Dit is na ons wete die eerste jaar dat Mosselbaai 'n begroting met 'n tekort opstel en hoewel die begroting gefinansier geag word en voldoen aan die vereistes van Art 18 van die MFMA, is dit nietemin 'n onbekostigbare begroting vir die belastingbetalers van Mosselbaai.

Dringende aandag MOET gegee word om die vet te sny en veral verligting te gee aan die middelinkomstegroep wat van alle kante onder druk geplaas word. In wyk 8 word byvoorbeeld 'n bedrag van R3 600 000 bestee aan items wat nie 'n prioriteit vir dienslewering is nie, maar eerder vir verlaging in tariewe aangewend kan word.

Verdere druk word op inwoners geplaas in die vorm van onvolhoubare kostes ten opsigte van onwettige elektrisiteitsverbindings waar gemeenskappe wat langer as 'n dekade in armoede leef, 'n las op infrastruktuur en finansies plaas.

Hierdie situasie het ondraaglik geword, aangesien die voortdurende bedreiging - soos deur hierdie munisipaliteit geïdentifiseer is as een van die belangrikste risiko's - protesaksie is. Terwyl die ACDP die burgerregte tot VREDEVOLLE demonstrasie ondersteun, kan die onnodige vernietiging van infrastruktuur nie geduld of aanvaar word nie. Diegene wat gearresteer word vir so 'n vernietiging moet die gevolge van hul optrede in die gesig staar.

Met betrekking tot die strategiese doelwitte wat in die GOP gelys word, kan niks meer kommerwekkend wees as die gini-koëffisiënt wat die uiterste ongelykheid in ons dorp aandui nie. Van die ongeveer 34 000 huishoudings is byna 'n derde, of kan geklassifiseer word, as behoeftiges.

Is die agterplaasbewoners en die informele nedersettings nie ontneem van die mees basiese manier om armoede te ontvlug deur nie genoegsaame voorsiening vir behuising te maak in die begroting nie?

In 2017 het die ACDP 'n dringende beroep gedoen op 'n radikale en innoverende benadering tot die voorsiening van behuising en die versoek gemotiveer met die aantekening van voordele vir die samelewing in die algemeen soos, 'n afname in jeugmisdadigheidskoerse, 'n afname in tienerswangerskappe en 'n verbetering in skoolprestasie vir leerlinge.

Dit is veral belangrik as dit gesien word met een van die belangrikste bekommernisse wat in ons GOP voorkom, `n skoolverlatingspersentasie van 35%.

Ander verwante voordele is 'n toename in openbare deelname en 'n verbetering van die finansiële sake van die huis, aangesien huiseienaars met titelbewyse lenings kan bekom om hul omstandighede te verbeter deur middel van besighede of huisverbeterings. Dit lei tot 'n hupstoot vir die ekonomie en minder misdaad. Misdaad en swak ekonomiese groei is ook bedreigings wat in die GOP geïdentifiseer word. Soos in baie ander gebiede kan Mosselbaai die weg baan in die verskaffing van netjiese, geïsoleerde en toegeruste huise.

'N verdere besorgdheid is dat ondanks 'n erkenning dat ALLE KRITIESE poste gevul is, die bykomende las op die begroting van nuwe aanstellings miljoene rande bedra. Dit sluit die koste van gekontrakteerde dienste van R180 miljoen uit.

Kennis is ook geneem dat R10 miljoen wat vir personeelsalarisse begroot is, nie spandeer is nie. Alhoewel die inwoners deur betaling van tariewe dit gefinansier het, het hulle geen voordeel daaruit getrek nie.

Ektras wat jaarliks by die begroting gevoeg word, is weer teenwoordig in hierdie begroting ter waarde van net meer as 'n half miljoen rand.

Op 31 Maart 2019 soos op die Kapitaalprogram aangeteken, word die bedrag van R25 miljoen begroot vir die 2018/19 jaar wat, hoewel betaal deur belastingbetalers, nie bestee is nie, en ook geen verpligtinge gemaak is aan kontrakteurs ten opsigte van uitgawes gemaak nie.

Dit is 'n besorgdheid aangesien inkomste verkry word om die begroting te befonds deur tariewe aan te pas tot die maksimum toegelaat deur die Tariefwet wat 12% van inkomste uitmaak (buitensporig met 25% en 15% toegeneem) en ander tariefverhogings aan te pas om uitgawes te dek. Die tarief vir water bv. het slegs met 1% toegeneem, maar dit het van 'n hoë basis gebeur waar dit voorheen gebruik is om erfbelasting te subsidieer.

Daar is ook kennis geneem van die oënskynlike gebrek om die besorgdheid van inwoners in Riverside ten opsigte van obstruksies in die rivier aan te spreek, wat kan lei tot oorstromings van hul huise, die bedreigings vir riviermondings, of 'n poging om voorsiening te maak vir die versterking van walle of grondstabilisering vir huidige inwoners van Seemeeu en Tuscany nie.

Die ACDP sal goedkeuring van hierdie begroting nie ondersteun nie as gevolg van die voorafgaande.

Ek dank u.

Raadslid Jeanette Gouws